Khi đối diện với bất mãn, phản ứng quen thuộc của con người là hướng mắt ra ngoài và tìm một lý do: tại công việc, tại người thân, tại hoàn cảnh xã hội. Thói quen đổ lỗi này mang lại cho ta cảm giác tạm thời rằng mình là "nạn nhân", rằng nếu những điều ngoài kia thay đổi, ta sẽ được hạnh phúc. Nhưng rồi, khi hoàn cảnh có đổi khác, bất mãn lại quay về dưới một hình thức mới.
Sự thật đơn giản nhưng ít người dám nhìn thẳng: bất mãn không bắt nguồn từ thế giới bên ngoài, mà từ chính cơ chế vận hành của tâm trí. Tâm trí vốn được nuôi dưỡng bằng ham muốn và so sánh. Nó luôn thì thầm: "chừng nào còn thiếu một cái gì đó, ta chưa thể an vui." Chính mô thức ấy khiến ta mãi bất an, bất kể hoàn cảnh có thuận lợi đến đâu.
Hãy thử nhớ lại: đã bao lần ta mong một điều gì đó, tin chắc rằng khi có được nó ta sẽ hạnh phúc? Và khi đạt được rồi, cảm giác thỏa mãn chỉ thoáng qua, nhường chỗ cho một khát khao mới? Nếu chịu khó nhìn lại vòng lặp ấy, ta sẽ nhận ra sự thật hiển nhiên: không có đối tượng bên ngoài nào đủ sức chấm dứt tận gốc sự bất mãn.
Nhận ra điều này không phải là phủ nhận những bất công xã hội hay những khó khăn thực tế. Nhưng nếu chỉ chăm chăm sửa "bên ngoài" mà không thấy gốc rễ nơi tâm, ta sẽ tiếp tục rơi vào vòng xoáy vô tận. Thế giới bên ngoài có thể cải thiện phần nào, nhưng chừng nào tâm trí còn bị điều khiển bởi ham muốn và so sánh, bất mãn vẫn sẽ sinh khởi.
Sự chuyển hướng bắt đầu khi ta dám quay vào bên trong và nhận ra: "À, hóa ra sự bất mãn này là sản phẩm của tâm trí mình, chứ không phải do người khác hay hoàn cảnh gây ra." Chính khoảnh khắc thấy ra ấy đã là một bước giải thoát. Nó không biến ta thành người thụ động, nhưng giúp ta hành động từ sự sáng suốt, thay vì từ cơn giận dữ hay đổ lỗi.
Khi thôi quy trách cho "ngoài kia", ta bắt đầu tiếp xúc với một nguồn tự do bên trong. Từ đó, mọi vấn đề của cuộc sống không còn là gánh nặng, mà trở thành tấm gương phản chiếu để ta thấy rõ hơn cơ chế bất mãn của tâm trí. Và chính trong sự thấy rõ này, bất mãn dần mất đi sức mạnh trói buộc.